USA i Chiny prężą muskuły

W ubiegłym tygodniu rynki finansowe znalazły się w epicentrum napięć związanych z eskalującą wojną handlową. Decyzje administracji Trumpa o czasowym zawieszeniu części ceł oraz jednoczesnym drastycznym podniesieniu stawek wobec Chin wywołały silne wahania na globalnych giełdach. Choć amerykańskie indeksy odrobiły część strat, to europejskie parkiety, w tym DAX i STOXX Europe 600, zakończyły tydzień pod kreską. Na tym tle GPW wyróżniła się pozytywnie – WIG20 wzrósł o 2,5%, a WIG o 2,3%, mimo wciąż wysokiej awersji do ryzyka. Stabilność polskich aktywów wspierały również spadające rentowności obligacji skarbowych. Rentowność obligacji 10-letnich osiągnęła poziom 5,25%, a rynek wycenia głębokie cięcia stóp NBP.

Najważniejsze wydarzenia gospodarcze i rynkowe:

Publikacje, które przykuwały uwagę inwestorów oraz ich relacja do wartości oczekiwanych:

* - dane po rewizji

Stany Zjednoczone

• W dalszym ciągu kluczowymi informacjami kształtującymi zachowania rynków były doniesienia płynące z frontu tzw. wojny handlowej. Po wcześniejszym wprowadzeniu szeregu dotkliwych ceł na import z kilkudziesięciu krajów, prezydent Donald Trump ogłosił w środę niespodziewane 90-dniowe zawieszenie wybranych taryf, co przyniosło wyraźne odbicie indeksów giełdowych.
• Zawieszenie taryf nie objęło jednak importu z Chin, które pozostały głównym celem ofensywy handlowej administracji Trumpa. Cła na chińskie produkty zostały podniesione do 125%, a dla wybranych kategorii – nawet do 145%, kontynuując eskalację wojny celnej pomiędzy dwiema największymi gospodarkami świata. W odpowiedzi Pekin podniósł własne taryfy na amerykański import do tego samego poziomu, choć – jak podkreślają chińscy urzędnicy – strategia Państwa Środka pozostaje niezmienna: „wytrwać i przeczekać”.
• Jednocześnie w piątek późnym wieczorem administracja USA ogłosiła zwolnienie z ceł wybranych kategorii elektroniki, w tym komputerów, laptopów, smartfonów i półprzewodników – głównie importowanych z Chin, Tajwanu i Indii. Ulgę odczują liderzy branży technologicznej, w tym Apple, Dell czy Nvidia. Decyzję tę uznano za sygnał, że Biały Dom zaczyna dostrzegać koszt inflacyjny ceł dla amerykańskich konsumentów. Jednak w swoim niedzielnym wpisie w mediach społecznościowych Donald Trump sprostował, że towary te nie będą zwolnione z ceł, a zmieniają jedynie koszyk taryfowy i będą je obejmowały stawki 20% tzw. "taryf fentanylowych". W rezultacie, mimo ulg taryfowych dla technologii, wielu inwestorów pozostaje ostrożnych, a niektórzy ekonomiści podtrzymują ryzyko recesji w USA, choć Goldman Sachs obniżył jego prawdopodobieństwo do 45%.
• Istotnymi danymi, które były nieco przyćmione przez wagę doniesień dotyczących polityki handlowej USA były czwartkowe dane o inflacji, która w marcu wyraźnie wyhamowała – wskaźnik CPI spadł o 0,1% m/m, a inflacja bazowa wzrosła jedynie o 0,1%, co było wynikiem poniżej oczekiwań rynku. Roczna dynamika CPI spadła do 2,4%, a inflacji bazowej do 2,8%, najniżej od odpowiednio września 2024 i marca 2021. Zaskoczył również wskaźnik PPI, który odnotował pierwszy spadek od października ub.r., głównie dzięki niższym cenom paliw i usług. Mimo łagodnych danych, nastroje konsumentów uległy silnemu pogorszeniu – indeks Uniwersytetu Michigan spadł do 50,8 pkt, a oczekiwania inflacyjne na rok wzrosły do 6,7%, najwyżej od 1981 r. Obawy o skutki wojny handlowej i pogarszające się perspektywy gospodarcze dominują w ocenie gospodarstw domowych.

Europa

• Wprowadzone przez Donalda Trumpa cła gwałtownie pogorszyły nastroje gospodarcze – indeks sentix dla strefy euro spadł w kwietniu aż o 16,7 pkt do -19,5 pkt, a oczekiwania gospodarcze zanotowały rekordowy spadek o 33,8 pkt. W Niemczech pesymizm był jeszcze większy – subindeks oczekiwań spadł o 36,3 pkt.
• Dane twarde ze strefy euro pozostają mieszane – sprzedaż detaliczna wzrosła w lutym o 2,3% r/r, przekraczając oczekiwania i wskazując na pewną odporność konsumentów. Jednocześnie produkcja przemysłowa spadła o 4% r/r, potwierdzając pogorszenie koniunktury w sektorze wytwórczym. Inflacja w Niemczech wyhamowała – wskaźnik HICP spadł w marcu do 2,3% r/r, a inflacja bazowa do 2,6%, najniżej od czerwca 2021, mimo wzrostu cen żywności.

Polska

• Rachunek bieżący Polski przeszedł w lutym w deficyt na poziomie 220 mln euro, wobec 1,64 mld euro nadwyżki rok wcześniej, oczekiwano natomiast deficytu w wysokości 650 mln euro. Głównym źródłem pogorszenia był rosnący deficyt dochodów pierwotnych oraz ujemne saldo obrotów towarowych, które wyniosło 919 mln euro – w dużej mierze na skutek spadku eksportu o 1,4% r/r przy jednoczesnym wzroście importu o 2,3%.
• Słabnący eksport, szczególnie w sektorze motoryzacyjnym (auta, akumulatory, części zamienne), wskazuje na utrzymujące się trudności w przemyśle, zwłaszcza na tle europejskiego spowolnienia. Jedynym jasnym punktem był sektor usług – saldo usług wzrosło do 3,47 mld euro, wspierane głównie przez wzrost przychodów z transportu i usług pozostałych. NBP podkreśla również wzrost eksportu produktów rolnych, napędzany rosnącymi cenami żywności na rynkach międzynarodowych.

Wykres tygodnia
Indeks VIX mierzy oczekiwaną zmienność indeksu S&P 500 w perspektywie 30 dni i jest często nazywany „indeksem strachu”. Relacja dwumiesięcznego kontraktu na VIX i jego bieżącej wartości pokazuje, jak inwestorzy postrzegają ryzyko w krótkim i średnim terminie. Gdy jej wartość spada poniżej poziomu 0,7 (czarne kółka), oznacza to silny niepokój na rynku. W przeszłości takie momenty często zbiegały się z lokalnymi dołkami na indeksie S&P 500 i poprzedzały okresy wzrostów.

Źródło: Opracowanie własne PKO TFI na podstawie danych serwisu Bloomberg.

Rynki akcji

• Ubiegły tydzień charakteryzował się ogromną zmiennością. Gwałtowne ruchy cen na giełdach wynikały z niepewności spowodowanej kolejnymi nieoczekiwanymi decyzjami dotyczącymi polityki handlowej USA i odpowiedzi na nią państw dotkniętych taryfami administracji Trumpa. Decyzje te dotyczyły między innymi zawieszenia przez USA ceł na 90 dni i podniesie ceł nałożonych na towary z Chin do 125%. Główne indeksy amerykańskie odnotowały duże wzrosty, które jednak nie zrównoważyły strat z poprzedniego tygodnia. Nasdaq 100 wzrósł o 7,4% w ciągu tygodnia, S&P 500 zyskał 5,7%, a Dow wzrósł o około 5%.
• Europejskie indeksy nie zdołały zakończyć tygodnia wzrostami, w wyniku czego odnotowaliśmy trzeci spadkowy tydzień z rzędu. Słaby sentyment wynikał z utrzymujących się obaw o gospodarkę w obliczu globalnych napięć handlowych. Indeks STOXX Europe 600 zakończył tydzień stratą o ok. 2%, a niemiecki DAX zanotował spadek o kolejne 1,3%.
• W minionym tygodniu indeks WIG20 odnotował wzrost o 2,5%, a indeks szerokiego rynku WIG o 2,3%. Podobnie jak na rynkach bazowych, dla polskiej giełdy był to tydzień z dużą zmiennością. Mimo wciąż wysokiej awersji do ryzyka w skali globalnej polskie akcje zdołały odrobić część strat z wcześniejszego tygodnia.

Tygodniowe zmiany wybranych indeksów akcji:

Źródło: Opracowanie własne PKO TFI na podstawie danych serwisu Bloomberg. Stan na koniec dnia 11.04.2025 r.

Rynki obligacji

• W ubiegłym tygodniu niepewność dotknęła także rynek papierów dłużnych, w związku z czym amerykańskie obligacje skarbowych zanotowały wzrosty rentowności. Najbardziej wzrosły rentowności długoterminowe, a amerykańska dziesięciolatka zakończyła tydzień na poziomie 4,49% (+50 punktów bazowych w porównaniu do poprzedniego tygodnia).
• Bardziej stabilnie zachowywały się europejskie rynki długu skarbowego, gdzie rentowności długoterminowych obligacji rządów poszczególnych państw zamknęły piątkową sesję na podobnych poziomach co tydzień wcześniej. Niemieckie Bundy zakończyły tydzień z rentownością na poziomie 2,57%, a rentowność francuskiej dziesięciolatki wynosiła 3,35%.
• Spadek rentowności był kontynuowany natomiast w Polsce. Rentowność 10-letnich obligacji skarbowych spadła do ok. 5,26%, czyli kolejne 4 punkty bazowe niżej niż w poprzednim tygodniu. Większe spadki odnotowaliśmy na krótkim końcu krzywej – rentowność dwulatki spadła o 12 pb. Stawki kontraktów FRA („Forward Rate Agreement”) zanotowały również kolejne spadki i wyceniają obecnie obniżki stopy referencyjnej NBP o 225 pb. w ciągu roku.

Źródło: Opracowanie własne PKO TFI na podstawie danych serwisu Bloomberg. Stan na koniec dnia 11.04.2025 r.

Najważniejsze wydarzenia obecnego tygodnia:

Stany Zjednoczone

• Najważniejszymi odczytami makroekonomicznymi nadchodzącego tygodnia będą marcowe odczyty sprzedaży detalicznej, produkcji przemysłowej oraz liczba rozpoczętych budów domów.

• W nadchodzącym tygodniu odbędzie się posiedzenie EBC, na którym zgodnie z konsensusem stopy procentowe zostaną obniżone o 25 punktów bazowych.
• Najważniejsze odczyty danych makroekonomicznych w nadchodzącym tygodniu w strefie euro to kwietniowe wskaźniki nastrojów ZEW, które pojawią się we wtorek. Konsensus zakłada spadek wskaźników w porównaniu do marca.

Polska

• Najważniejsze dane nadchodzącego tygodnia w Polsce to odczyty inflacji. W poniedziałek poznamy finalne odczyty podstawowych wskaźników CPI, z kolei w środę opublikowane zostaną dane dotyczące inflacji bazowej. Konsensus zakłada spadek jej dynamiki w porównaniu do lutowych odczytów.

Zespół PKO TFI,
14.04.2025 r. 11:45